Lịch sử Ngày truyền thống ngành Tuyên giáo của Đảng gắn liền với quá trình truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin và con đường cứu nước vào Việt Nam của Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh. Những nỗ lực của Nguyễn Ái Quốc và các chiến sĩ cách mạng tiền bối trong việc truyền bá hệ tư tưởng Mác xít và tổ chức huấn luyện, đào tạo cán bộ, xây dựng lực lượng… đã góp phần tích cực làm nên sự kiện trọng đại trong lịch sử dân tộc, đó là thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam vào đầu năm 1930.
Sau Hội nghị thành lập Đảng, Ban Chấp hành Trung ương đã thành lập Ban Cổ động và Tuyên truyền - cơ quan tham mưu, chỉ đạo công tác tư tưởng của Đảng với nhiệm vụ trước mắt là tuyên truyền, giác ngộ quần chúng về chủ nghĩa Mác - Lênin, về Chánh cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt và đường lối cách mạng của Đảng; cổ vũ động viên các tầng lớp Nhân dân giác ngộ cách mạng, hiểu Đảng, ủng hộ Đảng, tin và đi theo Đảng làm cách mạng.
Đặc biệt, ngày 01/8/1930, nhân dịp kỷ niệm ngày quốc tế đấu tranh chống chiến tranh đế quốc, bảo vệ hòa bình, Ban Cổ động và Tuyên truyền đã xuất bản tài liệu mang tên “Ngày quốc tế đỏ 01/8”. Đây là Tài liệu duy nhất và sớm nhất còn lưu giữ đến nay đề rõ “Ban Cổ động và Tuyên truyền của Đảng Cộng sản Việt Nam ấn hành”. Ngay sau khi phát hành, Tài liệu đã tạo được tiếng vang lớn, có sức cổ vũ mạnh mẽ quần chúng cách mạng nước ta đứng lên đấu tranh chống chủ nghĩa đế quốc, chống áp bức, bóc lột, phản đối chiến tranh xâm lược, ủng hộ phong trào giải phóng dân tộc. Từ đó, ngày 1/8 trở thành một mốc son lịch sử, đánh dấu một hoạt động rất có ý nghĩa đối với công tác tuyên giáo của Đảng.
Đánh giá cao sự kiện lịch sử có ý nghĩa đặc biệt này, năm 2000, Bộ Chính trị (khóa VIII) quyết định lấy ngày 01/8 hàng năm làm Ngày truyền thống công tác tư tưởng - văn hóa của Đảng. Năm 2007, sau khi hợp nhất Ban Tư tưởng - Văn hóa Trung ương và Ban Khoa giáo Trung ương thành Ban Tuyên giáo Trung ương, Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa X) quyết định lấy ngày 01/8 hàng năm làm Ngày truyền thống ngành Tuyên giáo của Đảng. Ngày truyền thống của ngành Tuyên giáo mang ý nghĩa chính trị, tư tưởng, văn hóa sâu sắc. Đó là một mốc son lịch sử đánh dấu sự ra đời, trưởng thành ngày càng vững mạnh của công tác Tuyên giáo - lĩnh vực có lịch sử ra đời sớm nhất trong hoạt động lãnh đạo của Đảng, khẳng định tầm quan trọng hàng đầu của công tác tư tưởng trong các hoạt động thành lập Đảng cũng như vai trò hàng đầu trong công tác lãnh đạo của Đảng.
Từ khi được thành lập đến nay, với vai trò của mình, ngành Tuyên giáo của Đảng đã trải qua nhiều chặng đường vẻ vang. Trong giai đoạn 1930 - 1945, công tác tuyên giáo đã góp phần xây dựng, phát triển phong trào cách mạng, khơi dậy và phát huy cao độ tinh thần yêu nước, ý chí đấu tranh cách mạng, thực hiện thắng lợi cuộc Cách Mạng tháng Tám năm 1945, giành chính quyền về tay Nhân dân. Giai đoạn 1945 - 1954, công tác tuyên giáo tham gia huy động sức người, sức của cho cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Điểm nổi bật của công tác tuyên truyền thời kỳ này là đã đi vào từng nhà, từng người; gắn tuyên truyền đường lối kháng chiến với cổ động hoàn thành những nhiệm vụ cụ thể của kháng chiến từng thời kỳ, ở mọi lúc, mọi nơi…; thường xuyên biểu dương gương điển hình tiên tiến; mọi hoạt động văn học, nghệ thuật, giáo dục, báo chí… đều hướng vào phục vụ công cuộc kháng chiến, kiến quốc. Nhìn chung, trong kháng chiến chống Pháp, công tác tuyên giáo đã được triển khai mạnh mẽ, toàn diện, góp phần huy động sức mạnh của toàn dân tộc tham gia vào sự nghiệp kháng chiến, kiến quốc thắng lợi. Trong giai đoạn 1954 - 1975, công tác tuyên giáo đồng hành cùng Nhân dân cả nước tiến hành kháng chiến chống Mỹ cứu nước và xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc. Trong thời gian này, Đảng ta đã lãnh đạo công tác tuyên giáo thực hiện cuộc vận động chính trị nhằm quán triệt hai nhiệm vụ chiến lược là tiến hành cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc và hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ ở miền Nam. Với ý chí “không có gì quý hơn độc lập tự do”, thực hiện cuộc chiến tranh Nhân dân, phát huy tinh thần yêu nước của toàn dân tộc, tranh thủ tối đa sự ủng hộ của Nhân dân tiến bộ trên thế giới, tạo ra sức mạnh tổng hợp để đánh thắng đế quốc Mỹ xâm lược. Công tác tuyên giáo đã thành công trong việc bồi dưỡng ý chí quyết tâm đánh Mỹ và thắng Mỹ.
Tại Đại hội lần thứ VI (1986), Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo sự nghiệp đổi mới toàn diện đất nước. Kể từ đó đến nay, với chức năng, nhiệm vụ là một bộ phận quan trọng của công tác xây dựng Đảng, tham mưu giúp các cấp ủy đảng trong công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức, về chủ trương, quan điểm và chính sách của Đảng trong lĩnh vực tuyên truyền, lý luận chính trị, lịch sử Đảng, báo chí, xuất bản, văn hóa, văn nghệ, thông tin đối ngoại, khoa giáo; công tác tuyên giáo đã đồng hành cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân thực hiện sự nghiệp đổi mới và đã đạt được những thắng lợi bước đầu, qua đó tạo sự thống nhất về nhận thức, tư tưởng và hành động trong toàn Đảng, sự đồng thuận trong Nhân dân để thực hiện thắng lợi đường lối đổi mới đất nước và hội nhập quốc tế; góp phần xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Kỷ niệm Ngày truyền thống ngành Tuyên giáo của Đảng là dịp để cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp, các ngành và đội ngũ làm công tác Tuyên giáo nhận thức sâu sắc hơn về vai trò, vị trí của công tác Tuyên giáo. Là dịp để toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta ôn lại và phát huy truyền thống đấu tranh cách mạng của Đảng trong lĩnh vực công tác Tuyên giáo; góp phần giữ vững trận địa tư tưởng của Đảng, bảo đảm sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng, sự đồng thuận trong Nhân dân. Đây cũng là dịp để cán bộ ngành Tuyên giáo và đội ngũ những người làm công tác tư tưởng của Đảng ra sức phấn đấu, rèn luyện, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, trao dồi phẩm chất đạo đức, biểu thị quyết tâm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao; góp phần thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế vì mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
Từ khi thành phố Thủ Đức được thành lập đến nay, dưới sự chỉ đạo về phương hướng, nội dung công tác của Ban Tuyên giáo Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh và Ban Thường vụ Thành ủy Thủ Đức, công tác Tuyên giáo của Đảng bộ thành phố Thủ Đức luôn bám sát nhiệm vụ chính trị để định ra các hình thức tổ chức và phương thức hoạt động thích hợp, sát với yêu cầu, nhiệm vụ thực tiễn với tinh thần “nhân cái đẹp, dẹp cái xấu, lấy tích cực đẩy lùi tiêu cực”, góp phần quan trọng vào việc giáo dục lòng yêu nước, phát huy truyền thống của dân tộc và quê hương, cổ vũ động viên Nhân dân trên địa bàn Thành phố đoàn kết thống nhất, thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ đã được Đảng bộ đề ra. Nổi bật trên các lĩnh vực là công tác tham mưu triển khai học tập Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, tuyên truyền kỷ niệm các ngày lễ lớn, các sự kiện quan trọng của đất nước và Thành phố, tuyên truyền bảo vệ chủ quyền biển đảo. Tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn triển khai thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh với nhiều mô hình, giải pháp hay; tích cực đấu tranh phòng chống âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ theo Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) và tiếp tục thực hiện Đề án 05-ĐA/TU ngày 19/6/2020 của Ban Thường vụ Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh về tuyên truyền lan tỏa thông tin tích cực, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên mạng xã hội trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh; chú trọng nâng cao chất lượng công tác nắm bắt và định hướng dư luận xã hội; đôn đốc, theo dõi, phối hợp trong chỉ đạo triển khai thực hiện các văn bản của Đảng và nhà nước về lĩnh vực khoa giáo, công tác giáo dục lý luận chính trị được triển khai tích cực, đạt kết quả tốt; công tác nghiên cứu, biên soạn, biên niên Lịch sử Đảng bộ Thủ Đức được chú trọng. Đội ngũ cán bộ làm công tác Tuyên giáo trên địa bàn thành phố Thủ Đức đã cùng hệ thống chính trị góp phần vào sự nghiệp xây dựng và phát triển của Thành phố Hồ Chí Minh nói chung và thành phố Thủ Đức nói riêng trên các lĩnh vực, giữ vững trận địa tư tưởng, giữ vững định hướng xã hội chủ nghia.
Phát huy các kết quả đã đạt được, các cấp ủy, cán bộ làm công tác Tuyên giáo tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức công tác theo hướng nắm chắc quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng gắn với thực tiễn cuộc sống của Nhân dân; nắm chắc tình hình, hướng về cơ sở, hướng tới từng đối tượng cụ thể, chủ động thông tin, tăng cường tuyên truyền, thực hiện tốt Kết luận số 01-KL/TW ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, đặc biệt là Nghị quyết số 08-NQ/TU ngày 31/12/2021 của Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh về phương hướng, nhiệm vụ và một số cơ chế phát triển thành phố Thủ Đức giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030; Nghị quyết của Ban chấp hành Đảng bộ thành phố Thủ Đức về lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của Đảng bộ thành phố Thủ Đức giai đoạn 2021 - 2025; Nghị quyết số 31-NQ/TW ngày 30/12/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển.
Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết số 98/2023/QH15 ngày 24/6/2023 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh; Quyết tâm nỗ lực vượt qua khó khăn, thách thức, phấn đấu hoàn thành đạt và vượt các chỉ tiêu, Nghị quyết đề ra; xác định rõ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội là trọng tâm, nhiệm vụ xây dựng Đảng là then chốt, tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở Đảng; xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh từ thành phố đến cơ sở; thực hiện có hiệu quả chuyên đề năm 2023: “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh về phát huy giá trị văn hóa, con người Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh”; xây dựng “Không gian văn hóa Hồ Chí Minh gắn với giữ gìn và phát huy đặc trưng văn hóa của thành phố Thủ Đức”. Đó cũng là tiền đề, nền tảng quan trọng để góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ Tuyên giáo có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, có kiến thức và trình độ chuyên môn nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công tác Tuyên giáo trong thời kỳ mới, góp phần xây dựng thành phố Thủ Đức trở thành đô thị thông minh, sáng tạo; có chất lượng sống tốt, văn minh - hiện đại - nghĩa tình; phát triển nhanh, bền vững.